Άγιος Γεώργιος-Μέγα Ίσωμα-Τσαγκαράδα

Δραμάλα και Σχιτζουράβλι  από τα ανατολικά

Απόσταση: 13,8 χλμ.
Διάρκεια: 6,5 ώρες (με στάσεις)
Υψόμετρο: από 630 (Αγ. Γεώργιος) σε 1460 (Μέγα Ίσωμα) σε 535 μ. (Τσαγκαράδα)
Σήμανση: κόκκινα σημάδια, πινακίδες
Πόσιμο νερό στη διαδρομή: ναι (Ανατολικό Καταφύγιο)

Κατεβάστε ίχνος GPS:  Η διαδρομή στο Everytrail       Η διαδρομή στο Wikiloc

     Αυτή είναι η ψηλότερη διαδρομή από Αγιο Γεώργιο για Τσαγκαράδα, που περνά από το Μέγα Ίσωμα στα 1460 μ., ακολουθώντας τα ίχνη των υλοτόμων-καρβουνιάρηδων που κινούνταν στα μέρη αυτά.  Η άλλη διαδρομή περνά από τη ράχη της Κουρβέντελης περίπου 400 μέτρα χαμηλότερα. Είναι ιδιαίτερα κατάλληλη για το καλοκαίρι, καθώς  στο μεγαλύτερο μέρος της κινούμαστε μέσα σε σκιερό δάσος οξιάς. Από την εκκλησία των Ταξιαρχών της Τσαγκαράδας, όπου καταλήγει η διαδρομή μας, μπορούμε να συνεχίσουμε βαδίζοντας ακόμα δύο ώρες σε καλντερίμι προς την παραλία της Νταμούχαρης και του Αι Γιάννη (δείτε τις διαδρομές Διάσχιση Τσαγκαράδας και Τσαγκαράδα-Νταμούχαρη-Αι Γιάννης).

      Αρχίζοντας από την πλατεία του Αγίου Γεωργίου, αφού γεμίσουμε το παγούρι μας από την κρήνη, ανηφορίζουμε στο καλντερίμι ανάμεσα στα σπίτια του χωριού. Αφήνουμε αριστερά μας την εκκλησία του Αγ. Αθανασίου, όπου τερματίζει στα δεξιά τσιμεντόδρομος και συνεχίζουμε να ανηφορίζουμε σε καλντερίμι, το οποίο αφού βγούμε από το χωριό γίνεται φαρδύ μονοπάτι. Φθάνουμε σε διασταύρωση, όπου πάμε αριστερά επάνω και αμέσως συναντούμε τσιμενταύλακα νερού.

Πινακίδες στη διασταύρωση δίπλα στον τσιμενταύλακα

     Εδώ ένα μονοπάτι διασχίζει τον τσιμενταύλακα προς τα δεξιά (ανατολικά) και συνεχίζει προς Κουρβέντελη-Τσαγκαράδα (η χαμηλότερη διαδρομή που προανέφερα), ενώ εμείς ακολουθούμε το μονοπάτι που ανηφορίζει παράλληλα με τον τσιμενταύλακα. Διασχίζουμε στενό χωματόδρομο συνεχίζοντας στο μονοπάτι και παραπάνω βγαίνοντας σε πλάτωμα, συναντούμε άλλον δρόμο και τον ακολουθούμε πλέον προς τα αριστερά. Η περιοχή εδώ λέγεται Λαγούσα. Αγνοούμε στενό δρόμο δεξιά που πηγαίνει σε κτήμα. Παραπάνω ο κύριος δρόμος όπου βαδίζουμε στρίβει απότομα δεξιά ανηφορίζοντας, ενώ ευθεία μπροστά φεύγει στενότερος δρόμος προς Προφήτη Ηλία και πηγή Κρεμμύδας.

Ανηφορίζοντας για το Ανατολικό Καταφύγιο. Στο βάθος το Σχιτζουράβλι (1450 μ.)

   Ανηφορίζοντας συνεχώς, αφήνουμε αριστερά μας μια άλλη πηγή (Πετρόστρουγκα) και λίγο παραπάνω πάλι αριστερά φεύγει ανηφορικό μονοπάτι που στα πρώτα μέτρα του είναι λιθόστρωτο και οδηγεί στην πηγή Μαυρομάτη. Από εκεί μπορεί κανείς να συνεχίσει προς Χάνια ή Δραμάλα (παρένθεση: ο χάρτης της Ανάβασης λανθασμένα αναφέρει την πηγή Μαυρομάτη ως πηγή Κρεμμύδας). Εμείς όμως συνεχίζουμε στο δρόμο προς τα βορειοανατολικά και τελικά, μιάμιση ώρα αφότου φύγαμε από τον Αγιο Γεώργιο, φθάνουμε δεξιά στο Ανατολικό Καταφύγιο σε υψόμετρο 1120 μέτρων. Το μικρό αυτό καταφύγιο, που μπορεί να φιλοξενήσει μέχρι δέκα άτομα περίπου, κατασκευάσθηκε από τη Νομαρχία το 1997 και συντηρείται με τη φροντίδα του πολιτιστικού συλλόγου Αγ. Γεωργίου «Κένταυρος». Από το καταφύγιο φεύγει μονοπάτι ανατολικά, που ενώνεται πιο πέρα με την άλλη διαδρομή προς Κουρβέντελη. 

Το ρέμα της Βασιλικής

   Αφού ανηφορίσουμε στο δρόμο λίγο ακόμα, φθάνουμε σε διασταύρωση και πάμε δεξιά βορειοανατολικά (αριστερά πάει προς Μοναστηράκι-Χάνια). Παραπάνω, ο δρόμος τερματίζει σε υδρομάστευση στο ρέμα της Βασιλικής και συνεχίζει μονοπάτι, που ανηφορίζει με ζικ-ζακ σε πετρώδες έδαφος με αραιή βλάστηση. Σε λίγο φθάνουμε σε διασταύρωση μονοπατιών (προσοχή), όπου το μονοπάτι ευθεία πηγαίνει προς Δραμάλα και Μούρεσι κατηφορίζοντας ελαφρά, ενώ εμείς πάμε δεξιά προς Τσαγκαράδα (υπάρχει και πινακίδα) και συνεχίζουμε να ανηφορίζουμε σε στενότερο μονοπάτι ανάμεσα σε χαμηλές οξιές. Διασχίζουμε μικρό ξέφωτο, βαδίζοντας σε επίπεδο έδαφος μέσα σε πυκνό δάσος οξιάς, στην περιοχή που λέγεται Μέγα Ίσωμα.

    Κινούμενοι σταθερά προς τα ανατολικά-βορειοανατολικά, αρχίζουμε πλέον να κατηφορίζουμε βαδίζοντας πάνω στη ράχη  και οι οξιές γίνονται όλο και ψηλότερες. Το μονοπάτι είναι ασαφές, αλλά μας βοηθούν τα σημάδια στα δέντρα. Καρβουνόλακκοι και γράμματα χαραγμένα σε κορμούς μας υπενθυμίζουν την άλλοτε συχνή ανθρώπινη παρουσία εδώ, με ομάδες υλοτόμων οι οποίοι κατασκήνωναν για μήνες στο δάσος, που τότε αντηχούσε από τα τσεκούρια και τις φωνές τους. Τεράστιοι μονοκόμματοι βράχοι δίπλα σε πολύ μεγάλες οξιές δημιουργούν ένα εντυπωσιακό σκηνικό, ειδικά αν υπάρχει και ομίχλη, έτσι που νομίζεις ότι θα δεις τους Κενταύρους να εμφανίζονται μπροστά σου.

   Καθώς συνεχίζουμε να κατηφορίζουμε ακολουθώντας τη ράχη, τα σημάδια παρακάτω μας οδηγούν πολύ κοντά στην άκρη της, όπου φθάνουμε σε ένα φυσικό μπαλκόνι ή βίγλα σε υψόμετρο 1090 μέτρων. Εδώ είναι ένα σημείο από όπου δεν θέλεις να φύγεις, η θέα σε καθηλώνει. Αμέσως από κάτω μας στο γκρεμό η βαθιά ρεματιά του Μυλοποτάμου, κατάφυτη από καστανιές και οξιές. Αριστερά η θάλασσα του Αιγαίου αφρισμένη και από πάνω της τα πρώτα σπίτια της Τσαγκαράδας και το Ξουρίχτι. Στο βάθος και δεξιά φαίνεται το Νεοχώρι, χτισμένο σε μια πλαγιά κοιτάζοντας προς τη δύση. Σκιάθος, Σκόπελος και Αλόννησος στέκουν ανατολικά η μία δίπλα στην άλλη. Μόνο και μόνο για αυτό το εκπληκτικό μέρος αξίζει κανείς να βαδίσει στην πορεία αυτή.

Ενα μέρος της θέας από τη βίγλα

   

      Ωστόσο, έρχεται και η ώρα που πρέπει να συνεχίσουμε. Κατηφορίζοντας πιο έντονα και πάντα με οδηγό τα σημάδια, διασχίζουμε παρακάτω στενό δασικό δρόμο λοξά προς τα δεξιά και παρακάτω βγαίνουμε πάλι σε δρόμο και τον ακολουθούμε για λίγο. Το μονοπάτι συνεχίζει αριστερά και στη συνέχεια ξαναβγαίνει σε δρόμο. Τον ακολουθούμε κατηφορικά και σε λίγα μέτρα έχουμε διασταύρωση με φαρδύτερο δρόμο, όπου πάμε δεξιά  (αριστερά πάει προς το ξωκλήσι Αγ. Αθανασίου εν Άθω). Ο δρόμος αυτός έρχεται από την Τσαγκαράδα.
       Προσέχοντας κάτω αριστερά μας, βλέπουμε αμέσως τη συνέχεια του μονοπατιού, που παρακάτω ξαναβγαίνει στο δρόμο και  σε τριάντα μέτρα το ξαναβρίσκουμε αριστερά και το ακολουθούμε. Ξαναβγαίνουμε στο δρόμο κατηφορίζοντας συνεχώς. Λίγα μέτρα παρακάτω, εκεί όπου ο δρόμος κάνει δεξιά στροφή, πάμε αριστερά στο εξωτερικό της στροφής και βρίσκουμε αμέσως δεξιά μας το μονοπάτι που κατηφορίζει στο καστανωτό. Παρακάτω βαδίζουμε πλάι στο φράκτη ενός εξοχικού που είναι δεξιά μας και βγαίνουμε πάλι στο δρόμο. Σε πενήντα μέτρα (προσοχή), έχοντας ένα ερειπωμένο καλύβι δίπλα στο δρόμο και μικρό προσκυνητάρι, βλέποντας τα σημάδια στρίβουμε δεξιά στο στύλο της ΔΕΗ σε στενό  δρόμο-καλντερίμι και σε είκοσι μέτρα  σε τσιμεντένια δεξαμενή πάμε αριστερά.   

Πλατεία Ταξιαρχών Τσαγκαράδας

    Βαδίζοντας σε καλντερίμι ανάμεσα στα σπίτια της Τσαγκαράδας, παρακάτω διασχίζουμε λοξά την κύρια άσφαλτο και σε λίγα μέτρα φθάνουμε στην πλατεία των Αγίων Ταξιαρχών, με τη χαρακτηριστική τετραπλή κρήνη της, λίγο χαμηλότερα από τον κύριο δρόμο.